स्पर्श : तिचा नकार

यावेळीही सारं काही व्यवस्थित जुळून आलं होतं. चांगल्या मॅट्रिमोनी साईटवरून तिच्यासाठी एक चांगलं प्रोफाईल सापडलं होतं. ती मास्टर्स करत होती तर तो चांगल्या नोकरीत सेटल होता. इतर बोलणंही झालं होतं. मुली-मुलींनी प्रोफाईल्सही पाहिली होती. बाकी औपचारिकता पार पाडल्यानंतर कांदा पोह्याचा कार्यक्रमही ठरला. साधारण नियोजित कार्यक्रमासाठी दोन-तीन दिवस आधी तिने त्याला पेâसबुकवर फ्रेंड रिकवेस्ट पाठवली. त्यानं ती स्विकारलीही. दुस-या दिवशी तिनं फेसबुकवर मेजेसही केला. ‘मला, तुम्हाला भेटायचे आहे’ त्याला किंचित आश्चर्य वाटलं. पण तो म्हणाला, ‘होय, तसा कार्यक्रमच ठरला आहे ना आपला’ तिचं उत्तर, ‘नाही, त्याआधी मला तुम्हाला भेटायचं आहे.’ दोघंही शहरात राहत असल्याने ‘ठीक आहे’ म्हणत भेटीची वेळ आणि स्थळही ठरले. दोघंही प्रामाणिक होते. कष्टाने शून्यातून विश्व निर्माण करण्याचा प्रयत्न करत होते. दोघांचा आत्मविश्वास त्यांच्या परिस्थितीपेक्षा अधिक मोठा होता. 

ठरल्याप्रमाणे दोघंही एका कॉफी शॉपमध्ये नियोजित वेळेत पोचले. कॉफीची ऑर्डरही दिली. तो सुरुवात करण्यासाठी म्हणाला, ‘बोला काय बोलायचं आहे?’ त्यावर तिनं अत्यंत आत्मविश्वासानं सांगितलं, ‘खरं तर मी तुम्हाला इथं असं बोलावणं चुकीचं वाटलं असेल. परंतु त्याला पर्याय नव्हता. अद्याप माझं शिक्षण सुरु आहे. मला अद्याप लग्न करायचं नाही. मी जर मुलगा असते तर मला कोणी लग्नाचा आग्रह धरला असता का? पण मी मुलगी आहे म्हणून मला घरचे लोक आग्रह करतात.’ तिनं थेट मूळ प्रश्नालाच हात घातला होता. तर त्याला हे सगळं ऐवूâन आश्चर्यमिश्रित आनंद झाला. दरम्यान दोन मोठ्या कपात अर्धी भरलेली कॉफी समोर आली होती. कोणाच्या तरी सहाय्याने त्याला जीवनाचा कप भरायचा होता. तर स्वत:च्या कर्तृत्वाने तिला व्यवस्थेतील पोकळी भरून काढायची होती. कॉफी पिता पिता त्यांचा संवाद अधिक बहरू लागला.

तो : पण मग तुमची मतं एवढी ठाम आहेत स्थळ तर मग स्थळ शोधण्यासाठी घरातील लोकांचा वेळ, श्रम अन् खर्च का वाया घालवता? 

ती : मी घरच्यांना अनेकदा सांगितलं मला इतक्यात लग्न करायचं नाही, पण ते ऐकत नाहीत. त्यामुळे तुम्हाला असं परस्पर भेटायला बोलावलं आहे. बहुतेक जणांना मी असं प्रत्यक्ष भेटूनच माझं मत सांगते.

तो : तुमच्या शिक्षणाला किती वर्षे बाकी आहेत?

ती : प्रश्न फक्त शिक्षणाचा नाही, मला काहीतरी वेगळं करायचं आहे.

तो : पण हे सगळं तुम्ही लग्नानंतरही करू शकता ना.

ती : येस्स. मला नेमवंâ हेच बदलायचं आहे. मी सज्ञान आहे. मला माझी स्वतंत्र विचारसरणी आहे. माझा निर्णय मीच घेणार आहे. त्यामुळे लग्न केव्हा करायचं ते फक्त मीच ठरविणार आहे. त्यामुळे सध्या तरी शिक्षण हे निमित्त आहे.

तो : सॉरी, केवळ कुतूहल म्हणून विचारतो, तुमचा पार्टनर तुम्ही शोधून ठेवलात का?

ती : माफ करा. पण आपल्याकडे मुलगी असा काही विचार करू लागली की तिला हाच प्रश्न विचारतात. तुमचं काही चूक नाही. पण पार्टनर अद्याप तरी शोधलेला नाही. मला जीवनाचा अर्थ शोधायचा आहे, माझ्याच पद्धतीने. आणि हो काहीतरी ‘सोशल वर्क‘ करायचं आहे.

तो : ज्याच्याशी आपलं लग्न ठरणार आहे, त्या अनोळखी माणसाला परस्पर भेटायला मोठं धैर्य लागतं. तुमच्या या धैर्याबद्दल तुमचं कौतुक करावसं वाटतं. त्यावरूनच तुम्ही काहीतरी करू शकता, असं दिसून येत आहे. काही मदत लागली तर अवश्य सांगा, चला निघूयात...

आणि दोघंही बाहेर पडले. तिच्या चेह-यावर आणखी एका ‘स्थळा’ला नाकारल्याचं समाधान होतं. तर घरच्यांच्या ‘मुलीचं लग्नच ठरत नाही’ या विचाराला खतपाणी घातल्याचं दु:ख वाटत होतं.

(Courtesy: esakal.com)